ÖĞRENCİLERİN OYUNLARININ ANALİZİ
1. Antrenör
Analizi
2. Öğrenci
Analizi
Öğrencilerin oyunlarının analizleri
klasik oyunlarla beraber yapılmalıdır.
Sovyet okulunda oyunlarını çok iyi
analiz eden öğrenciler daha sonra Sovyetlerin en iyi oyuncuları oldular.
Bukovsky,Aleksander Grischuk’un antrenörüydü. Grischuk, önceleri
oyunlarının analizlerini yarım yamalak yapar 1 sayfa kağıtla gelirdi. Bir yıl
sonra 4 sayfa analiz kağıdı ile gelmeye başladı. 16 yaşında ise 10 sayfa
kağıtla gelirdi. Bütün oyunlarını bir deftere yazardı.
Analiz yapmak oynamaktan daha
kolaydır ama analiz, oyunda nasıl düşüneceğimizi öğretir. Bu yüzden analiz yapmak çok önemlidir.
Kaybetmek utanç değildir. Aynı
hatayı sürekli yapmak utançtır. Analiz utancı da nler bu yüzden de ayrıca
önemlidir.
Analiz yaparken ilk bakacağımız şey
açılıştır. Analiz yaparken şöyle bir sıralama yapabiliriz: 1-Açılış 2- Alternatif hamleler 3- Kritik kareler
Açılış analizinde de şunlara
dikkat:
1.Açılış problemleri ve yanlış
realizasyon(geçekleştirme)
2. Otomatik hamleler
3. Rakibin planı nedir?
4. Her hamlenin analiz edilmesi
5. Daha fazla seçeneği gözden
geçirmek
6.Teknik hatalar
7. Taktik hamleleri gözden geçirmek
….
Açılışta öncelik gelişimdir. Şah
tarafını geliştir. Şahını güvence altına al.( Geliş ve rokunu at.) Evrensel bir yaklaşım bu. Bu yaklaşım için
daha yüksek düzeylerdeki oyuncular için yüzde yüz doğrudur, mutlaka
uyulmalıdır diyemeyiz ama gençler için gelişim önceliği yüzde yüz
doğrudur ve mutlaka uyulması gerekir.
Bazı hamleler için “satranç hapishanesine
göndermek gerekir.” diyorum, açılış kurallarına aykırı hamleler için…
Kritik pozisyon nedir? Çok fazla
seçeneğin olduğu pozisyon kritik pozisyondur. Burada hemen karar verme! İyice
analiz et öyle karar ver, öyle oyna.
Analiz etmenin doğru yöntemi,
farklı, yeni fikirler bulmaktır.
Rakibinizin kuvvetli olduğu kanatta
piyonlarınızı oynatmayın.
Oyun sonunda piyonlarınızın çok
olduğu kanatta oynayın.
10. hamleden önce vezirinizi
oynamayın.
…
Anolojik
Plan
Analojik plan daha önce başkaları tarafından
oynanmış örnekleri olan planlardır. Benzer planlardır. Tipik planlar vardır,
Analojik planlar vardır. Tipik planlar bir yapı üzerine kurulur.
Larsen - Tal, Leningrad, 1973
Simetrik İngiliz Açılışı
Simetrik açılışlarda genel prensip:
Siyahların smetriği erken bozması geç bozmasından iyidir.
Petrosian-Fischer partisinde benzer
plan uygulanmıştır.
1.c4 g6 2.Ac3 Fg7 3.Af3 c5 4.g3 Ac6
5.Fg2 e6 6.0-0 Age7 7. d3 0-0 8.Fd2 d5 9.Vc1(D)
Beyazlar, merkezde ısrarlı değil. Peki,
onların fikri nedir? Siyah karelerde zayıflık ve vezir kanadı piyonlarına
saldırı. 9… b6 10. Fh6 Fb7 11.Fxg7 Şxg7 (D)
Burada siyahlar, nasıl oynamak
ister? d4 sürüşü ile merkezi kapatmak ister. Niye? Çünkü, d4 sürüşü siyahlara
alan üstünlüğü kazandırır.
Yasak sistemler: Merkezi terk eden
sistemler gençlere yasak. Mesela “kirpi sistemi” çocuklar için uygun değildir.
Karmaşık yapı içeren planlar da yasak.
Fischer ne diyor? Satranç
zamanlamadır.
12.cxd5 Axd5
Şimdi beyazlara plan kuralım.
Aday hamlelerin listesini
yapıyoruz:
1. Vezir
kanadında oynayabilir miyiz? 13. a3 ve 13. B4 ile c5’e saldırılabilir.
2. 13.
h4 Şah kanadı atağı.
3. 13.Axd5
ile merkezde oynarız ama elimize ne geçer.
Larsen oyunda 13.h4
oynadı.
4. 13.Kd1’e
de bakılmalıydı. En iyisi 13.a3 idi.
Hesapladığımız devam
yolları planlarımızı desteklemelidir. Gelişimden uzak hamleler tehlikelidir.
Planı taktik motifler
destekliyorsa bu çok iyidir. Neden? Zaman kazanırız. Taktik motifler, taşların
işbirliği içinde, uyumlu çalıştıklarını gösteriri.
13.h4
Botvinnik’in g4 ile merkeze saldırı planı
vardı. Larsen ise kenar piyonlarıyla…
13…Ad4 Mantıklı hamle. Kanat
saldırılarına karşı merkezde oyun.
14.Ke1 Tal, burada basit bir metot
uyguladı. 14…h6 15.Ae5 Axc3 16.Vxc3 Fxc2 17.Şxg2 Vd5+ (D)
Siyah iyi ama profilaktik düşünmeli.
18.Af3 Kad8(D)
18…Kad8!
Profilaktik bir hamle. Beyazın planını
bozuyor, kendini geliştiriyor.
Planlar, rakip kampta zayıflık
oluşturmaya ve zayıflıklara yüklenme üzerine kurulmalıdır. İkinci zayıflık
oluşturulabilir mi? Hep akılda tutulmalıdır.
Bir hamlede birden fazla fikir
varsa o iyi hamledir, ne kadar çok fifir varsa o kadar çok iyi hamledir.
Brontein şöyle derdi: “satranç
çifte hücum oyunudur.” Bu söz geniş anlamda iki fikir içerir.
19.Şg1 e5 20.Axd4 exd4 21. Vc4 Vh5 (D)
21...Vh5
Birden fazla fikir içeren bir
hamle. Hem e2’ye saldırıyor hem de g5’i destekliyor.
22.Va4 Kfe8 23.Vxa7 Kd6 24.b4 Kf6
25. Bxc5 Vf5 26.f3 Vh3 27.Vc7 Kf5 28.cxb6 Ke5(D)
Yol kesme.
29.e4 Vxg3+ 30.Şh1 Vxh4+ 31.Şg2
Kg5+ 32.Şf1 Vh3+ 33.Şe2 Kg2+ 34.Şd1 Vxf3+ 35.Şc1 Vf2 0-1
Bu parti, önce zayıflığa saldırı,
sonra başka bir zayıflık oluşturup onun üzerinden şaha saldırı üzerine kurulmuş
bir planın başarılı bir şekilde uygulandığını gösteriyor. Yol kesme taktiği
plana destek verdi.
Analiz edilecek partiler: A.Mikhalchishin-
S.Polgar ve Olafsonn-Fischer
Çok örnek iyidir.
Bitti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder